Σαριμαχμούντοβ

Η προέλευση του επιθέτου

ΣΑΡΙΜΑΧΜΟΥΝΤΟΒ

Τα επίθετα είναι ζώσα Ιστορία, αφού μέσα τους κουβαλούν γλώσσα,  λαογραφία, ήθη και έθιμα. Εκπροσωπούν  τόπους καταγωγής, επαγγέλματα, συνήθειες, αξιώματα, ακόμη και παρατσούκλια. Η ιστορία των επιθέτων των κατοίκων του Γιαγντάν, πηγάζει απο την εποχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Ο υποχρεωτικός εκτουρκισμός των επιθέτων των ελληνικών κοινοτήτων της περιοχής της Γκιουμούς Χανέ της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που μέχρι την περίοδο εκείνη είχαν ελληνικά ονόματα, οξύνθηκε με την άνοδο των ¹derebeys. Κατά τη διάρκεια της περιόδου αυτής, οι τοπικές αρχές δεν αποδεχόταν την καταχώριση ελληνικών ονομάτων στα αρχεία της τοπικής αυτοδιοίκησης, για φορολογικούς σκοπούς, με αποτέλεσμα να επιβάλλονται επίθετα τουρκικής προέλευσης με ρίζες που βασίζονταν στο επάγγελμα, τη καταγωγή η τα εξωτερικά χαρακτηριστικά του καθενός.

Ο εξελληνισμός των τούρκικων επιθέτων των Ελλήνων του Πόντου, σημειώθηκε κατά τα μέσα του 18ου αιώνα, όταν η Οθωμανική Αυτοκρατορία αναγκάστηκε να πραγματοποιήσει μεταρρυθμίσεις και να δώσει ισότιμη θέση στους Χριστιανούς με αυτήν των μουσουλμάνων πολιτών της αυτοκρατορίας, με αποτέλεσμα οι Έλληνες να αποκτήσουν και πάλι το δικαίωμα επιλογής επιθέτων της αρεσκείας τους.

Έναν άλλο σημαντικό παράγοντα στον εξελληνισμό των τούρκικων επιθέτων, αποτέλεσε η μεταρρύθμιση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας για την επιτροπή της ίδρυσης επίσημων Ελληνικών σχολείων στον Πόντο, που μέχρι εκείνη την περίοδο υπήρχαν ως παλαιού εκκλησιαστικού τύπου. Η ανάγκη καταγραφής των μαθητών στα μητρώα και τους καταλόγους, αλλά και η επιθυμία των διδασκάλων για την Ελληνική παιδεία και μόρφωση, τους ώθησε να προσθέσουν το αρχαίο ελληνικό επίθημα “δις” ή “διαδής” στα επίθετα που είχαν μέχρι τότε οι μαθητές.

Η ομάδα των μεταλλωρύχων – προγόνων των κατοίκων του χωριού Γιαγντάν, που κατά την περίοδο του 1762 – 1763, μετανάστευσε στην Γεωργία από την περιοχή της Γκιουμούς Χανέ της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας για την ανάπτυξη μεταλλείας, διατήρησε τα επίθετα τούρκικης προέλευσης και μετά την μόνιμη εγκατάσταση τους στην περιοχή του ²Λόρι, του βασίλειου της Γεωργίας.

Τα επίθετα των κατοίκων του χωριού Γιαγντάν, της περιοχής Λόρι, πήραν την τελική τους μορφή επί Σοβιετικής Αρμενίας, με την προσκόλληση του ρώσικου επιθήματος “οβ”, που αποτελούσε μια σκόπιμη πολιτική της Σοβιετικής Ένωσης για την εξάλειψη εθνικών μειονοτήτων. Έτσι τελικά το επίθετο τούρκικης προέλευσης – “Σαριμαχμούντ”, έγινε Σαριμαχμούντοβ.

Το Σαριμαχμούντοβ ήταν το πιο διαδεδομένο επίθετο του χωριού Γιαγντάν, πράγμα που δεν σήμαινε ότι όσοι είχαν αυτό το επίθετο ήταν απαραίτητα και μεταξύ τους συγγενείς, έτσι για τον διαχωρισμό του κάθε ξεχωριστού γένους, είχαν αποδοθεί υποκοριστικά βάση του γηραιότερου άρρενος μέλους, όπως το Νικονάντ, Φωτανάντ, Αριχμιντονάντ, Λαζαρικονάντ, Τσιπινάντ και Τσαντονάντ.

Η προέλευση τoυ όρου “Σαριμαχμούτ” δεν έχει διασωθεί μέχρι τις μέρες μας, αλλά κατά πάσα πιθανότατα προέρχεται από την ονομασία της περιοχής στην οποία υπάγονταν φορολογικά οι κάτοικοι της. Περιοχή με το αντίστοιχο όνομα “Σαριμαχμούτ” έχει καταγραφεί από ιστορικούς στην πόλη της Αντιόχειας κατά την περίοδο του 1750 – 1840.

Όσον αφορά την ετυμολογία του επιθέτου “Σαριμαχμούτ”, προέρχεται από το τούρκικο “sari”  που σημαίνει – κίτρινος και το “Mahmut” – που είναι η τούρκικη εκδοχή του ονόματος αραβικής προέλευσης “Mahmud” και σημαίνει αξιέπαινος.

Η ιστορία των τουρκικών επιθέτων των κατοίκων του χωριού Γιαγντάν ολοκληρώνεται με την μετανάστευση τους στην «μητέρα πατρίδα», οπού κατά την διαδικασία απόκτησης της Ελληνικής Ιθαγένειας, όσα επίθετα ήταν δυνατό εξελληνίστηκαν, αποκόπτοντας το ρώσικο επίθημα “οβ” και αντικαθιστώντας το με το ελληνικό “ίδης” ή “αδής”, ενώ άλλα που περιείχαν τούρκικη η μουσουλμανική ορολογία, αντικαταστάθηκαν από πατρωνυμικά επίθετα. Έτσι το πιο διαδεδομένο επίθετο του χωριού Γιαγντάν εξαλείφθηκε την δεκαετία του 1990.

1) Ήταν φεουδάρχες μουσουλμανικής καταγωγής, στις περιοχές της Ανατολίας και της Λαζικής του Πόντου. Κατέχοντας σημαντική αυτονομία απο την κεντρική εξουσία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, οι derebeys ήταν υποχρεωμένοι να παρέχουν στρατιωτική βοήθεια σε περίοδο πολέμου, αλλά παράλληλα διοικούσαν τα εδάφη τους, με πλήρη ελευθερία, ασκώντας καθήκοντα συλλογής και ελέγχου των φορολογικών εσόδων και της επιβολής της τάξης στην περιοχή τους, με όποιο τρόπο έκριναν σκόπιμο.

2) Με την προσάρτιση της Γεωργίας στην Ρωσική Αυτοκρατορία το 1800, η οποία έκτοτε και για πολλά χρόνια κυβερνήθηκε ως Ρωσική επαρχία και μετά απο πολλές διαμάχες μεταξύ της Αρμενίας και της Γεωργίας, ενσωματώθηκε τελικά στη Σοβιετική Αρμενία στις 6 Νοεμβρίου 1921.

ΦΩΤΑ ΤΟΥ ΔΙΜΙΤΡΙΟΥ ΣΑΡΙΜΑΧΜΟΥΤ
ΜΑΡΤΙ 22 1878

Ο μοναδικός τάφος που διασώθηκε με ελληνική επιγραφή

Αφήστε το σχόλιο σας

a

Tue ‒ Thu: 09am ‒ 07pm
Fri ‒ Mon: 09am ‒ 05pm

Adults: $25
Children & Students free

673 12 Constitution Lane Massillon
781-562-9355, 781-727-6090