Σαριμαχμούντοβ Σαβέλλιος του Αλεξάνδρου (20 Μαΐου 1918, ΣΣΔ Αρμενίας, περιοχή Στεπαναβάν, χωριό Γιαγντάν – 17 Φεβρουαρίου 1998, Μόσχα) – βετεράνος του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, υπηρέτησε με τον βαθμό του υπολοχαγού και ειδικότητα ελευθέρου σκοπευτή, από τις 09 Οκτωβρίου 1938 έως τις 27 Δεκεμβρίου 1946. Ξεκίνησε την στρατιωτική του πορεία από την Λευκορωσία (Λιπνικί) και ολοκλήρωσε στην Κίνα (Χέιχε), μετά από 8 χρόνια στρατιωτικής θητείας.

Πρώτα χρόνια

Ο Σαριμαχμούντοβ Σαβέλλιος γεννήθηκε στις 20 Μαΐου 1918, στο χωριό Γιαγντάν της περιοχής Στεπαναβάν της Αρμενίας, κατάγεται από αγροτική οικογένεια με 14 αδέρφια. Πέρασε δύσκολα και φτωχικά παιδικά χρόνια. Πήγε σχολείο στο Γιαγντάν, στην συνέχεια αποφοίτησε από Τεχνικό Λύκειο Ζωικής Παραγωγής του Στεπαναβάν.

Στρατιωτική σταδιοδρομία

Κλήθηκε να υπηρετήσει την πατρίδα στις 09 Οκτωβρίου του 1938, οπού παρουσιάστηκε στην πόλη Ροστόφ. Τον Σεπτέμβριο του 1939 η θητεία του συνέπεσε με την γενική επιστράτευση της χώρας, λόγο της εμπλοκής της Σοβιετικής Ένωσης στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Για τις άριστες επιδόσεις του, επιλέχθηκε να εκπαιδευτεί σε Σχολή Αξιωματικών και με το πέρας της εκπαίδευσής του στις 19 Αυγούστου 1939, μετατέθηκε στην 107 Μεραρχία του 586 Συντάγματος Πυροβολικού του νεοσυνταχθέντως σώματος στρατού «2-я Краснознамённая армия» του Άπω Ανατολικού μετώπου, στην πόλη Благове́щенск, που στόχο είχε την φύλαξη του μετώπου της Σοβιετικής Ένωσης με την Ιαπωνία.
Έχοντας άριστες επιδόσεις κατά την εκπαίδευσή του στην σκοποβολή, του ανατέθηκε η εκπαίδευση της διμοιρίας ελευθέρων σκοπευτών, ενώ παράλληλα υπηρετούσε στο σώμα σύλληψης και προσαγωγής εγκληματιών πολέμου και λιποτακτών με τον βαθμό του υπολοχαγού.

Υπηρέτησε στο ίδιο σώμα όλη την υπόλοιπη περίοδο της θητείας του, με αποκορύφωμα την επιχείρηση «Сунгарийская – Songhua» στις 10 Αυγούστου 1945, όταν πραγματοποιήθηκε η μετάβαση του σώματος του Άπω Ανατολικού μετώπου, στο οποίο υπηρετούσε, στην αντίπερα όχθη του ποταμού Αμούρ της επαρχίας Χέιχε της Κίνας, με στόχο την εξάλειψη των Ιαπωνικών στρατιωτικών σχηματισμών στην επικράτεια της Μαντζουρίας. Για την μνημόνευση της απόβασης αυτής έχει τοποθετηθεί στην παραλιακή της πόλης Благове́щенск μνημείο θωρακισμένου πολεμικού πλοίου. Παρέμεινε στρατιωτικά ενεργός άλλον ένα χρόνο και απολύθηκε στις 27 Δεκεμβρίου 1946.

Μεταπολεμικά χρόνια

Μετά την επιστροφή του από τον πόλεμο το 1946, αποφοίτησε από την Ανώτατη Σχολή Πολιτικών Επιστημών του Ερεβάν με βαθμό «Άριστα» και ειδικότητα σύμβουλου Πολιτικών Επιστημών. Στην συνέχεια για δυο χρόνια υπήρξε πρόεδρος του σωματείου αγροτικής παραγωγής «Колхоз», μέχρις ότου να αναλάβει ως δάσκαλος στο σχολείο του χωριού Γιαγντάν, ενώ παράλληλα σπούδαζε στο παιδαγωγικό πανεπιστήμιο του Ερεβάν με ειδικότητα Ιστορίας και Γεωγραφίας.

Πέρα απο την επαγγελματική του υπόσταση, υπήρξε πρόεδρος του πολιτικού σωματείου του χωριού Γιαγντάν.

Οικογένεια

Κατά την επίσκεψη του στην αδερφή του Κυρσάνοβα Χρύση, η οποία κατοικούσε στο ελληνικό χωριό Οπρέτι της περιοχής Μαρνεούλι της Γεωργίας, γνώρισε την μελλοντική του σύζυγο, Λαυρέντιεβα Ταμάρα, με την οποία παντρεύτηκαν το 1947 κι απέκτησαν 3 παιδιά, τον Αλέξανδρο, τη Νίνα και τον Βαλέριο.

Το 1956 έκτισε το σπίτι του στο χωριό Γιαγντάν, στο οποίο έζησαν με την γυναίκα του για 33 χρόνια, μέχρι τον καταστροφικό σεισμό της Αρμενίας το 1988. Τον επόμενο χρόνο αποφάσισαν να μεταναστεύσουν στο Κρίμσκ της Ρωσίας, όπου είχε εγκατασταθεί ο μικρότερος τους γιος.

Οι δάσκλοι του χωριού Γιαγντάν, δεκαετία 1960